 W czwartek 11 czerwca po pokonaniu blisko 700 km trasy, uczestnicy rajdu rowerowego „Ze ślōnskim luftym bez Polska na Kaszȅbȅ” dotarli do Kraju Kaszubów. Delegacja naszego stowarzyszenia powitała ich w siedzibie Kaszëbsczi Jednotë w Redzie. Górnośląski team „Runs, Mountains, Bikes-B7”, czyli „Sztyrech co lŏtŏ, wandruje a na kole rajzuje” wyruszył w sobotę, 6 czerwca z katowickiego Nikiszowca. Kolarze otrzymali od współorganizatorów akcji – senatora Marka Plury i Ślōnskij Ferajny 3 krauzy (słoiki), które symbolicznie zostały napełnione ślōnskim luftym. Dzisiaj zostały one przekazane, wraz ze śląskimi pozdrowieniami i gyszynkiem (ślōnskŏ fana; ślōnski, mały ancug do powieszyniŏ; ślōnski adler), przedstawicielom Kaszëbsczi Jednotë. czytaj dalej >> |
|
|
| W 2021 rokù më mdzemë mielë pòstãpny Nôrodny Pòwszedny Spisënk, dzãka jaczémù më sã doznómë, czë òb czas slédnëch 10 lat zwikszëła sã lëczba lëdzy, jaczi deklarëją bëcé Kaszëbą/Kaszëbką ë gôdanié pò kaszëbskù w codniowëch, domôcëch sytuacjach. W 2011 rokù më mielë: 228 tës. etniczno-nôrodnëch deklaracjów (w tim 17 tës. jakno pierszé), 108 tës. deklaracjów gôdaniô pò kaszëbskù w codniowëch, domôcëch sytuacjach. Mdze tëch deklaracjów w przińdnym rokù wicy? Chcemë ju dzysô to sprawdzëc! czytaj dalej >> |
|
|
 W rocznicę urodzin Floriana Ceynowy oraz w roku, w którym upłynęło 170 lat od ogłoszenia przez niego artykułów (w chełmińskiej „Szkole Narodowej”) – manifestów „Kaszebji do Pólochov” oraz „Wó narodowosce a wó mówie”, pragniemy zainicjować przygotowanie bibliografii w wersji elektronicznej, w której będą zebrane nie tylko wszystkie dzieła Ceynowy, ale także jemu poświęcone, nawet te, w których jest jedynie wzmiankowany. czytaj dalej >> |
|
|
 Wiosną 2021 r. odbędzie się kolejny Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań. W ostatnim takim spisie (2011 r.) niemal 233 tys. osób zadeklarowało przynależność do szeroko rozumianej wspólnoty kaszubskiej, zaś 108 tys. podało, że posługuje się naszym językiem w kontaktach domowych. Od 1 do 30 kwietnia bieżącego roku odbędzie się na terenie gminy wiejskiej Puck próbny spis (poprzez Internet). Jest to dobry czas, aby przypomnieć Czytelnikom wyniki badań Stefana Ramułta. czytaj dalej >> |
|
|
 Od 2004 roku, każdego 19 dnia marca, obchodzony jest Dzéń Jednotë Kaszëbów (Dzień Jedności Kaszubów). Dzień ten został ustanowiony na pamiątkę pierwszej pisanej wzmianki o Kaszubach z 19 marca 1238 roku, która zawarta została w bulli papieża Grzegorza IX. W tym roku święto to zostało uświetnione poprzez podniesienie na maszt, na gdańskiej Górze Gradowej (Centrum Hevelianum) czarno-żółtej, kaszubskiej flagi. czytaj dalej >> |
|
|
 W numerze 10 z 7 marca 1850 r. chełmińskiej „Szkoły Narodowej” ukazał się artykuł Floriana Ceynowy pt. Kaszebji do Pólochov, który stanowi symboliczny początek kaszubskiego ruchu narodowego. Okres Wiosny Ludów, połowa XIX wieku, to czas powstawania nowoczesnych narodów, obejmujących wszystkie grupy społeczne, to czas przebudzenia narodowego wielu społeczności, zwłaszcza tych najmniejszych liczebnie, które często wiele stuleci wcześniej utraciły własną państwowość. Wystąpienie Ceynowy stanowi jeden z elementów tego ogólnoeuropejskiego ruchu, a jednocześnie – lokalnie – stało się samodzielnym głosem Kaszubów w trwających już wówczas zmaganiach, konflikcie, Polaków z władzami państwa pruskiego. czytaj dalej >> |
|
|
 10 lutego 1920 to dzień, w którym Polska po I Wojnie Światowej uzyskała granicę na Bałtyku. Było to możliwe dzięki postawie Kaszubów, którzy wiązali duże nadzieje dla rozwoju własnej kultury w państwie polskim, gdzie dominował żywioł słowiański. Te oczekiwania dość brutalnie zderzyły się z rzeczywistością, co w roczniku "Zapiski Puckie" opisał Mirosław Kuklik, dyrektor Muzeum Ziemi Puckiej im. Floriana Ceynowy. Zachęcamy do lektury! czytaj dalej >> |
|
|
 Jednym ze skutków Wielkiej Wojny (1914-1918) były zmiany terytorialne, które swój formalny wyraz znalazły w traktatach pokojowych. Na mocy traktatu wersalskiego (1919 r.) dokonano m.in. podziału ziemi kaszubskiej, która do tej pory w całości należała do Niemiec. Zachodnia część tego obszaru została w granicach państwa niemieckiego, natomiast wschodnią – przyznano Polsce, a najmniejsza cząstka naszej ziemi – choć ze stołecznym miastem – tworzyła Wolne Miasto Gdańsk. czytaj dalej >> |
|
|
 15 lat temu - 6 stycznia 2005 roku - uchwalona została Ustawa o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym. Dzięki niej język kaszubski uzyskał prawną ochronę, zakończyła się też w pewnym sensie trwającą od ponad stu lat dyskusja, czy mowa Kaszubów jest odrębnym językiem słowiańskim. Niestety Kaszubi nie wywalczyli sobie wówczas statusu mniejszości etnicznej, który daje o wiele większe prawa i możliwości niż tylko zapewnienie ochrony języka. czytaj dalej >> |
|
|
 W 2020 roku obchodzimy 15-lecie wprowadzenia "Ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym" w Polsce. Warto dodać, że to nie jedyny dokument regulujący kwestię języków mniejszościowych (w tym języka kaszubskiego). W 1992 roku zatwierdzona została "Europejska karta języków regionalnych lub mniejszościowych". To europejska konwencja mająca na celu ochronę oraz promocję języków regionalnych oraz języków mniejszości narodowych w Europie. czytaj dalej >> |
|
|
 6 stëcznika mdzemë fejrowac 15 lat òd wprowadzeniô Ùstawù ò nôrodnëch ë etnicznëch miészëznach a regionalnym jãzëkù w pòlsczim państwie. Z ti leżnotë Kaszëbskô Jednota wzãła so za patrona 2020 rokù Miészëznowé Prawa, cobë latos òsoblëwie sã przëzdrzec temù, jak òne są realizowóné kòl naju ë jinëch miészëznów, co żëją w Pòlsce. czytaj dalej >> |
|
|
 Boże Narodzenie to czas, w którym czekamy na coś nowego, na objawienie się tajemnicy, w którą wierzymy od lat. Czekamy też na niespodzianki, na prezenty. Ja proponuję, by jednym z tych prezentów, prezentów na przyszły rok była stała rubryka poświęcona kaszubskiej kulturze kulinarnej. Odszukajmy wspólnie nie tylko potrawy z Kolędy Kaszubów, ale i wiele, wiele innych. czytaj dalej >> |
|
|
 Na granicach Wejherowa, zgodnie z zapowiedziami, pojawiły się kaszubsko-polskie tablice z nazwą miasta. Wejherowo stało się tym samym największym miastem w Polsce, które posiada dwujęzyczne tablice z nazwą miejscowości. Inicjatorem pomysłu nadania miastu kaszubskiej nazwy było stowarzyszenie “Kaszëbskô Jednota” i wejherowski oddział Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego. Wniosek jednogłośnie poparła Rada Miasta, a wcześniej w konsultacjach społecznych pomysłowi przyklasnęli sami mieszkańcy Wejherowa. czytaj dalej >> |
|
|
 W sobotę, 21 września 2019 w Centrum Handlowym Port Rumia odbyły się warsztaty kaszubskie, które zorganizowaliśmy wraz z Prywatną Szkołą Podstawową i Przedszkolem DEJA CSB oraz wydawnictwem Farwny swiat. Dziękujemy wszystkim uczestnikom za miłe i owocne spotkanie! czytaj dalej >> | |
|
|
 W dniach 23-25 sierpnia 2019 roku w Redzie, odbył się kurs języka kaszubskiego, który stowarzyszenie Kaszëbskô Jednota zorganizowało wspólnie z Prywatną Szkołą Podstawową DEJA CSB przy dofinansowaniu Narodowego Centrum Kultury w ramach programu EtnoPolska2019. czytaj dalej >> |
|
|
 Serdecznie gratulujemy wszystkim zwycięzcom i uczestnikom III edycji konkursu "Kaszëbsczé Karaoke". Nagrody i dyplomy zostały uroczyście wręczone 18 sierpnia podczas Święta Flagi Kaszubskiej w wejherowskim muzeum. czytaj dalej >> |
|
|
 Znóny z pùblikacjów na naji stronie historik Andrzéj Janusz w swòji ksążce zebrôł zacht material ò szlachecczi familie, jakô żëła i mia wiôldżé majątczi na Nordze. Pùblikacjô mô téż wiôldżé znaczenié dlô diskùsje ò dzysdniowi juwernoce, chòc nie bëła napisónô temù, cobë stanąc w ti diskùsje pò jedny stronie. Dokôz przedstôwiô dzeje Żelewsczich, miéwców majątków m. jin. w Zélewie, Barłominie, czë Swiecënie i, jak sóm titel wskazywô – ji cél to pòkôzanié tegò, co dzysô je zakrëté przez niesławną pòstacjã Ericha von dem Bacha Żelewsczégò, generôlë SS, zwónégò "katã Warszawë". Fascynëjącé wëdarzenia i baro farwné pòstacje – chce sã rzec ò tim, co sã czëtô w ksążce, chòc to nie je beletristika, le dobrze napisóny pòpùlarnoùczałi dokôz z wëzwëskanim profesjonalnégò warstatu historika. czytaj dalej >> |
|
|
 Zachęcamy szkoły i przedszkola do zorganizowania u siebie warsztatów kaszubskich, podczas których Wasze dzieci/uczniowie poznają bliżej naszą kulturę i historię. czytaj dalej >> |
|
|
Ju czwiôrti rôz delegacjô KJ bra ùdzél w corocznym zjezdze European Free Alliance. Tim razã w Brusel delegatowie z kòl 50 miészëznowëch ë regionalnëch òrganizacjów z całi Eùropë radzëlë wkół zblëżiwającëch sã welacjów do eùroparlameńtu, nowëch drogów wspiéraniégò miészëznów i wëbrelë nowé wëszëznë. Równak dlô Kaszëbów nôwôżniészim dzéla tegò zjazdu bëło to, że pò trzech latach fąksnérowaniégò jakno nôleżnik òbzérnik EFA, Kaszëbskô Jednota sta sã fùlprawnym nôleżnikã ti òrganizacje. czytaj dalej >>
W listopadzie 1908 r. ukazał się w Kościerzynie pierwszy numer „Gryfa”, który nosił podtytuł „Pismo dla spraw kaszubskich”. Czasopismo było organem prasowym ruchu młodokaszubskiego, który w 1912 r. przyjął formę organizacyjną – powstało wówczas Towarzystwo Młodokaszubów. W tym samym roku pismo przestało jednak ukazywać się. Wznawiano je jeszcze trzykrotnie: w latach 1921-1922, 1925 i 1931-1934. Wśród redaktorów i osób publikujących na łamach „Gryfa” byli najwybitniejsi przedstawiciele literatury kaszubskiej, z Aleksandrem Majkowskim i Janem Karnowskim na czele. czytaj dalej >>
Przedstawiamy artykuł pt. „Kaszubi w Gdańsku”, który ukazał się w „Gazecie Gdańskiej” (nr 105 z 10 V 1933 r.). Na łamach wspomnianego czasopisma często poruszano problematykę kaszubską. W artykule pt. „Kaszubi w Gdańsku”, nieznany z imienia i nazwiska autor już na wstępie stwierdził: „Odwieczną ludność Gdańska, historyczną a więc prawdziwą, nieurojoną przez prehistoryków, stanowią Kaszubi.” Zapraszamy do lektury! czytaj dalej >>
W dyskusjach, zwłaszcza na portalach internetowych, pojawia się często wątek narodowości kaszubskiej. Niektórzy uczestnicy owych dyskusji stwierdzają w nich, że nie istnieje naród kaszubski, gdyż Kaszubi urodzili się i mieszkają w Polsce oraz mają polskie obywatelstwo. Często przyczyną takiej postawy jest brak wiedzy, a w konsekwencji niedostrzeganie różnic między narodowością a obywatelstwem. W związku z tym, że różnie definiuje się te pojęcia (zwłaszcza narodowość), a w zasadzie niemal wszystkie osoby biorące udział w dyskusji są Polakami bądź Kaszubami mieszkającymi w Polsce, przygotowaliśmy krótki tekst o charakterze informacyjnym, odnoszący się głównie do ustawodawstwa i tradycji polskiej. czytaj dalej >>
Stowarzyszenie Kaszëbskô Jednota od początku istnienia postuluje zmianę ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym. W szczególności domagamy się uznania Kaszubów za mniejszość etniczną. Jedną z podstaw naszych żądań są wyniki Narodowego Spisu Powszechnego z 2011 roku. Zapraszamy do zapoznania się z opracowaniem, które przybliża tą ważną dla Kaszubów sprawę. czytaj dalej >>